Gdzie umieścić znaki BHP? Rodzaje i podstawa prawna

Znaki BHP –gdzie je umieścić? Ich prawidłowe usytuowanie może wpłynąć na decyzję o dopuszczeniu obiektu do użytku, a także zapewnienie odpowiedniego komfortu oraz bezpieczeństwa pracownikom, czy innym korzystającym z niego osobom. Dlatego też warto zapoznać się z podstawą prawną oraz zasadami prawidłowego rozmieszczenia znaków BHP. W budynkach użyteczności publicznej oraz zakładach pracy są to elementy, które mogą zapobiec katastrofie lub uchronić przed zagrożeniami. Nie powinno więc się ich lekceważyć. Co to są znaki BHP i gdzie należy je umieścić? W artykule przedstawiamy podstawowe zasady w oparciu o przepisy prawne.

Co to są znaki BHP?

Znaki BHP, czyli znaki Bezpieczeństwa i Higieny Pracyto symbole i piktogramy, które mają za zadanie informować pracowników o możliwych zagrożeniach. Wśród nich znajdziemy:

• znaki zakazu,
• znaki ostrzegawcze,
• znaki nakazu,
• znaki bezpieczeństwa/informacyjne.

Znaki te są bardzo ważnymi elementami systemu bezpieczeństwa w zakładach pracy.Mają za zadanie pokierowaćw odpowiednim kierunku w przypadku zagrożenia, czy też ostrzec o możliwości jego wystąpienia.

Rodzaje znaków BHP

Liczba znaków bezpieczeństwa oraz to, gdzie je umieścić jest związane z rodzajem i poziomem występujących zagrożeń oraz powierzchnią obiektu. Aby więc spełniały swoje zadanie, muszą być odpowiednio dopasowane do każdego zakładu pracy. Bardzo ważne jest także wybranie prawidłowego rodzaju znaków.

Znaki zakazu

Znaki zakazu mają na celu zapobiec określonym czynnościom, które mogłyby wpłynąć na bezpieczeństwo oraz higienę pracy. Należą do nich czarne piktogramy na obrazujące daną czynność, umieszczone w czerwonym okręgu z przekreśleniem. Całość znajduje się na białym tle. Pod piktogramem może znaleźć się także tekst ułatwiający interpretację znaku. Wśród znaków zakazu znajdziemy między innymi znaki:

• zabraniające wejścia osobom nieupoważnionym,
• zabraniające noszenia konkretnych elementów odzieży np. biżuterii czy szpilek,
• zabraniające wjazdu.

Znaki ostrzegawcze

Co to są znaki ostrzegawcze i jaką pełnią funkcję? Mają za zadanie ostrzegać przed możliwym zagrożeniem. Powinny wywołać zachowanie środków szczególnej ostrożności. Mogą informować o niebezpieczeństwie stałym lub czasowym. Znaki ostrzegawcze to czarne piktogramy umieszczone na żółtym tle w kształcie trójkąta. Przedstawione symbole reprezentują poszczególne zagrożenia lub też ogólną możliwość wystąpienia niebezpieczeństwa. Wśród nich znajdziemy między innymi znaki:

• przestrzegające przed truciznami,
• przestrzegające przed substancjami szkodliwymi, żrącymi, czy radioaktywnymi,
• przestrzegające przed wysokimi lub niskimi temperaturami.

Znaki nakazu

Istotą znaków nakazu jest wymuszenie podjęcia danych czynności przed wejściem na konkretny teren czy rozpoczęciem pracy. Niezastosowanie się do znajdujących się na nich komunikatów może wywołać stałe uszczerbki na zdrowiu lub bezpośrednie zagrożenie życia. Znaki nakazu to biało-niebieskie piktogramy w kształcie okręgu. Pod symbolem może znajdować się tekst wyjaśniający go. Należą do nich między innymi znaki:

• nakazujące założenie odzieży ochronnej,
• nakazujące korzystanie ze środków bezpieczeństwa,
• nakazujące używania sygnałów dźwiękowych.

Znaki bezpieczeństwa / informacyjne

Do tej kategorii znaków należą instrukcje bezpieczeństwa oraz znaki informujące o położeniu przedmiotów, miejsc oraz urządzeń niezbędnych do zachowania zasad BHP. Instrukcje bezpieczeństwa to czarny tekst umieszczony na białym tle z czerwonym przekreśleniem. W nich muszą znaleźć się wszystkie zasady postępowania na czas zagrożenia. Znaki informacyjne natomiast to biało-zielone piktogramy. Ich zadaniem jest informowanie o miejscu środków bezpieczeństwa oraz higieny pracy. Do znaków informacyjnych należą:

• znaki ewakuacyjne,
• znaki informujące o położeniu apteczki,
• znaki informujące o miejscu prysznica.

Gdzie należy umieścić znaki BHP?

Jeśli wiemy już, co to są znaki bezpieczeństwa, warto zapoznać się z zasadami ich rozmieszczania. Do czynników wpływających na ich usytuowanie należą powierzchnia obiektu oraz rodzaj i poziom możliwych niebezpieczeństw. Warto pamiętać, że znaki zakazu, nakazu, ostrzegawcze i informacyjne muszą być stosowane jako znaki stałe. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie wypadkom oraz informowanie o zagrożeniach, dlatego też powinny znajdować się w miejscach dobrze widocznych. Wówczas w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa, pracownicy będą w stanie je zauważyć i zastosować się do danych instrukcji.

Podstawa prawna

W Polsce przepisy dotyczące wyglądu oraz rozmieszczenia znaków BHP są normowane przez Unię Europejską. Określa je Dyrektywa 92/58/EWG w sprawie minimalnych wymagań dla zapewnienia znaków bezpieczeństwa i/lub higieny pracy. Jej postanowienia zostały przeniesione do prawa polskiego na mocy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w 1997 roku. Istnieją także inne przepisy, które przewidują obowiązek stosowania znaków BHP oraz pozostałych zasad koniecznych dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz higieny pracy jak np.:

• rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa,
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 2 kwietnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa pracy i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest.

Szczegółowe reguły związane z barwami, wyglądem znaków i sygnałów bezpieczeństwa zawierają natomiast Polskie Normy:

• PN-93/N-01256/03 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona i higiena pracy.
• PN-92/N-01252 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa.
• PN-92/N-01256/01 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa.
• PN-92/N-01256/02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja.
• PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach przeciwpożarowych.
• PN-N-01256-4:1997 Znaki bezpieczeństwa Techniczne środki przeciwpożarowe.
• PN-EN-61310-1:2000 Maszyny. Bezpieczeństwo. Wskazywanie, oznaczanie i sterowanie. Wymagania dotyczące sygnałów wizualnych, akustycznych i dotykowych.
• PN-EN-457:1998 Maszyny. Bezpieczeństwo. Dźwiękowe sygnały bezpieczeństwa. Wymagania ogólne, projektowanie i badania.
• PN-88/E-08501 Urządzenia elektryczne. Tablice i znaki bezpieczeństwa.
• PN-74/T-06260 Źródła promieniowanie elektromagnetycznego. Znaki ostrzegawcze.
• PN-79/J-08002 Źródła promieniowania jonizującego. Znaki ostrzegawcze.

Podsumowanie

Znaki BHP oraz to, gdzie powinno się je umieścić, reguluje wiele przepisów prawa. Jest to jednak podstawa do zapewnienia bezpieczeństwa oraz higieny w zakładach pracy. Dlatego też znaki warto zakupić ze sprawdzonego źródła. Nasz sklep BHP posiada w ofercie wybór znaków oraz innych artykułów potrzebnych do właściwego przystosowania miejsca pracy i przygotowania pracowników.